معجزه بودن اخلاق پیامبر و اسوگی

بدون شک، پیامبر اعظم اسوه همه انسان ها در همه اعصار و قرون اسـت.  به نظر برخی از ناقدان کرسی نظریـه پـردازی «معجـزه انگـاری اخـلاق نبوی» (نگ: بهشتی، 1389 ،22) معجزه بودن اخلاق پیامبر خاتم، با اسـوه بودن آن حضرت منافات دارد.

در این نوشتار، با توجه به مدارک قرآنی و غیر قرآنی، بر اسوه بودن آن حضرت، به نحـو اطـلاق و شـمول، تأکیـد کرده و گفته ایم: اولاً اگر اخلاق او معجزه نباشـد، ممکـن اسـت برخـی همتای او یا برتر شوند. در این صورت، پیامبر اعظم اسوه آنها نیست و این، با اطلاق آیهای که دلالت بر اسوگی آن حضرت دارد، مخالف است.  

ثانیاً مقام پیامبر اکرم، دون خالق و فوق همه مخلوقات اسـت و بنابراین، همان طوری که اسوه بودن او ضروری است، معجزه بودن اخلاقش هـم قطعی است و از راه برهان انّی عدم منافات آن ها را کشف می ­کنیم؛ چـرا که اگر منافات داشتند، تکویناً و تشریعاً حکم به اجتماع آن ها از سـوی خدای حکیم نمی شد.

ثالثاً پیامبر اکرم(ص) در عالم انسانیت، مَثَـل دارد، ولـی مِثل ندارد. اسوه بودن آن حضرت اقتضاء می کند که انسان ها بکوشـند تـا مَثَل او شوند، نه مِثل او. اگر اخلاقش معجزه نباشد، ممکن است مِثـل او شوند و در این صورت، اسوه آنها نیست.

 واژگان کلیدی: اسوه، معجزه، اخلاق، مِثل، مَثل

در فایل پیش رو، پژوهش و مقاله "معجزه بودن اخلاق پیامر و اسوگی" از دکتر احمد بهشتی استاد دانشگاه تهران را دریافت و مطالعه فرمائید: