دیده بان هلال

در هـر حادثه چه حادثه طبیعی چه حوادث بشرساخته، هلال به کمک آسیب دیدگان و بازماندگان می شتابد. وظایفی در قبال مجروحان و درگذشتگان دارد و برای بازماندگان هم مخصوصا در ساعات اولیه حادثه اقلام زیستی و امدادی فراهم می کند.

جمعیت هلال احمر این وظایف را با کیفیت های مختلف اما همیشه با نهایت توان و امکان به انجام رسانده است.

اما آیا هلال صرفا درقبال حادثه ها ماموریت و وظیفه به عهده دارد؟ آیا بحران فقط حادثه است؟ اگر چنین نیست آیا هلال برای مقابله و مواجهه با دیگر بحران ها چه کرده و آماده مواجهه با چنین بحران هایی است؟ نقش پیشینی هلال در پیش بینی بحران ها و تدارک برای رودررو شدن با آنها چیست؟

بحران فراگیر و عالم گیر کرونا اهمیت تامل درباره این سئوال ها و پاسخ دادن به آنها را در چشم ما پررنگ می کند. واقعا جایگاه هلال در مقابله با بحران کرونا کجاست؟ دقیقا در این میدان چه باید بکند و چه می کند؟

واقعیت این است که هلال آمادگی ویژه ای برای بحران هایی که از جنس حادثه نیستند ندارد و نمی داند در این مواقع چه کند. نقش هایی را به عهده می گیرد که بیش از این که مأموریت اختصاصی آن باشد ناشی از احساس وظیفه و بر اساس توانایی ها و علائق مدیران بخش های مختلف هلال است.

در ده ماه گذشته ما هم بسته غذایی و ارزاق و مایحتاج برای نیازمندان جمع آوری کرده ایم و رسانده ایم هم اقلام بهداشتی توزیع کرده ایم هم در کار بیمارستانی و تهیه دستگاه ها و امکانات مورد نیاز کادر درمان مشارکت کرده ایم هم امکانات بیمارستانی هلال را بسیج کرده ایم. اما کدامیک از اینها وظیفه و مأموریت ذاتی هلال در بحران است؟ البته که همه این ها مطلوب است اما اگر هلال هر یک از این ها را انجام نمی داد چه اختلالی پیش می آید؟

تصور کنید اگر هلال پس از زلزله در محل حاضر نباشد، آیا همه دنبال پرچم و لباس هلال نمی گردند؟ در کرونا مردم چه وقت دنبال هلال سرخ بوده اند؟ هیچ کجا. اینکه هلال در جایی که آمادگی و تمرینی برای حضور در آن نداشته نیز از روی حس خدمت و تعلق به مردم در میدان حاضر می شود شایسته تقدیر است اما آیا نباید برای چنین بحران هایی نیز آماده شود؟

کرونا بحرانی است که صدایش بلند است. همه را درگیر کرده است. البته بحران هایی هم دامن گیر جامعه هستند که خاموش اند. حالا در نسبت با بحران های موجود و بحران های آینده هلال کجا قرار دارد؟ در بحران های اجتماعی و آسیب هایش در بحران های زیست محیطی و تبعات ویرانگرش در بحران های اقتصادی و مصائبش در بحران های اخلاقی و پیامدهایش نقش هلال چیست و کجا باید باشد؟

به نظر می رسد آینده پژوهی در موضوع بحران ها لازمه کار هلال است. ما چنانچه تحلیل علمی و برآورد درست از چالش های پیشروی جامعه نداشته باشیم جایی را که باید در آن بایستیم و نقشی را که باید به عهده بگیریم در نخواهیم یافت.

هلال به دیده بانی احتیاج دارد.

یاسر احمدوند

معاون فرهنگی و آموزش و پژوهشی و سردبیر مهر و ماه