ضرورت احترام به کودکان

احترام به کودک، یکى از عوامل مهم پرورش شخصیت او به شمار مى رود. کودکى که مورد تجلیل و احترام قرار گیرد، بزرگوار و شریف و با شخصیت بار مى آید و براى حفظ شخصیت خود، از کارهاى زشت اجتناب خواهد کرد. سعى مى کند با انجام کارهاى نیک، شخصیت خود را در نظر دیگران کامل تر گرداند تا بیش تر و بهتر مورد تجلیل قرار گیرد.

کودکى که مورد احترام پدر و مادر قرار گیرد، از رفتار آنان تقلید مى کند و به دیگران و پدر و مادر احترام مى گذارد. کودک یک انسان کوچک است که به شخصیت خویش کاملاً علاقه مند است و از توهین و تحقیر آزرده خاطر مى شود. کودکى که از سوى پدر و مادر، توهین و تحقیر شود، عقده و کینه پیدا مى کند و دیر یا زود دست به طغیان و سرپیچى خواهد زد و از آنان انتقام خواهد گرفت.

پدران و مادران نادان ـ که متأسفانه تعداد آنان کم نیست ـ احترام به بچه را منافى تربیت و با شأن پدرى ناسازگار مى دانند. مى گویند: اگر به بچه ها احترام بگذاریم، لوس مى شوند و به مقام ما احترام نخواهند کرد. آن ها بى اعتنایى و بى احترامى به کودکان را وسیله تربیت مى شمارند و بدینوسیله، شخصیت آن ها را زمین زده، زبونى و فرومایه گى را در نهادشان مى گذارند.

در صورتى که این روش، یکى از اشتباهات بزرگ تربیتى است. احترام به کودک، نه تنها پدر و مادر را در نظر فرزند کوچک نمى کند، بلکه روح شرافت و بزرگوارى را در آنان پرورش مى دهد. بچه از همان کودکى مى فهمد که پدر و مادر، او را یک انسان مى شناسند و برایش ارزش و شخصیت قائل هستند. بدین جهت سعى مى کند از کارهایى که مورد پسند جامعه نیست، خوددارى کند و کارهاى خوب انجام دهد تا شخصیتش محترم و محفوظ بماند.

متأسفانه جامعه ما آن طور که باید و شاید به کودکان احترام نمى گذارد و هنوز آن ها را به عنوان یک عضو رسمى خانواده نمى شناسد; مثلاً: در مجالس مهمانى، غالباً کودکان طفیلى پدر و مادر هستند، به طور رسمى دعوت نمى شوند، جاى آن ها پایین و دم در اتاق است، بشقاب و کارد و چنگال اختصاصى برایشان پیش بینى نمى شود، در موقع ورود و خروج کسى به آن ها احترام نمى کند، در اتومبیل صندلى مخصوصى ندارند یا باید سر پا بایستند و یا در دامن پدر و مادر بنشینند، در مجلس حق حرف زدن ندارند و اگر حرف بزنند، کسى به حرفشان گوش نمى دهد، به طور سبک آن ها را صدا مى زنند و نام مى برند، در معاشرت ها و صحبت ها، مؤدبانه با آن ها رفتار نمى کنند، با آن ها سلام و تعارف و خداحافظى و تشکر نمى نمایند، کسى به خواسته هاى آن ها توجه نمى کند و در امور خانوادگى مورد مشورت قرار نمى گیرند، کارهاى سبک و توهین آمیز را آن ها باید انجام بدهند و...

آیین مقدس اسلام ـ که به شخصیت کودکان کاملاً توجه داشته ـ سفارش مى کند که به کودکان احترام بگذارید  و پیغمبر اسلام(صلى الله علیه وآله) فرمود: فرزندانتان را گرامى بدارید و آن ها را نیکو تربیت کنید تا خدا شما را بیامرزد.

پی نوشت:

1- بحارالأنوار، ج101، ص95، باب فضل الأولاد ... ، ح44: عن النبىّ (صلى الله علیه وآله وسلم) قال: «أکرموا أوْلادَکُم وأحسنوا آدابَهم یُغْفَرْ لکم

منبع: تربیت، آیت الله ابراهیم امینی