بسیج از لحاظ معنایی از عناصر اراده، آگاهی، سامان بخشی و عام اندیشی شکل گرفته و از لحاظ مفهومی روندی اندیشه ای- عملی است، روندی معقول، منطقی، آزادانه، آگاهانه و مبتنی بر فطرت انسانی نوع بشر که حاصل عقل، تعقل و تدبر اوست و چنانچه مقام معظم رهبری(مدظله العالی) نیز در دیدار با بسیجیان تاکید فرمودند: بسیج در جایگاه و شأنی بالاتر از یک سازمان نظامی و در واقع یک فرهنگ، تفکر و گفتمان است که ظرفیت دارد کشور را در حرکت عظیم ملت، با گام‌های بلند به پیش ببرد.
بسیج با هدایت و راهبری امام خمینی (ره) و رهبری مقام معظم رهبری(مدظله العالی) ایجاد گردید و در عرصه های مختلف به پیش می‌رود و نقش بی نظیر خود را در توسعه و پیشرفت کشور به خوبی ایفا می نماید.
بسیج در واقع حرکتی معنوی و برآمده از هویت و فرهنگ اصیل اسلامی و ایرانی است و نمونه عالی درک، هوشمندی و غیرت ملت برای رسیدن به قله های رفیع استقلال و استکبار ستیزی است که برای دفاع از شرف و عزت این سرزمین، در تاریخ ماندگار شد.
بستر و کارمایه اصلی بسیج، اندیشه و تفکر و فرهنگ بسیجی است. اندیشه و تفکر بسیجی نیز محصول عقل انسان آزاد و عامل شکوفایی آن است که در کلیت خود جهان نگری و بالتبع ایدئولوژی گروهی یا طبقاتی نیست بلکه ایدئولوژی نوع انسان است.
حاصل اندیشه، نگرش و ایدئولوژی بسیجی، فرهنگ بسیجی و مجموعه ای از اندیشه ها و معانی و ارتباط میان آن ها و نیز ارتباط آن ها با الگوهای رفتاری «انسان بسیجی» است.
در چنین نظام معنادار ارتباطی است که تمام کنش ها و رفتارها معنا یافته، ارزش و قداست می یابند. این نظام فرهنگی که از جوهره عقلی- دینی برخودار است با فطرت بشری نیز هماهنگی دارد و دارای ویژگی هایی مانند خداگونه اندیشی، اتکا بر فطرت سلیم انسانی، عقلایی و منطقی بودن، واقعیت نگری، آرمان گرایی، ولایت مداری, ایمان پذیری، علم باوری، متعهد بودن، تخصص گرایی، وحدت گرایی و وفاق اندیشی، مصلحت شناسی، نوآوری و تحول، عدالت خواهی و ظلم ستیزی، نگرش عاشورایی، شهادت طلبی و اسوه گرایی است.
تاریخ ایران اسلامی نیز مملو از رویدادهای مختلفی است که مرور آنان بسیار آموزنده و عبرت آمیز است و بی تردید عزت و سربلندی این مرز و بوم سرافراز مرهون رشادتها و خون شهدا و بسیجیانی است که با نثار جان خویش این انقلاب را به ثمر رساندند.
بسیج برخاسته از بطن مردمی است که خواهان آزادی و اعتلای ایران اسلامی هستند و رمز موفقیت هم این بوده و هست که بسیج فداکارانه بکوشد تا این گفتمان متعالی و ارزشمند بیش از پیش تحقق یابد و بی تردید در سایه ولایت مداری و تکلیف محوری با نقش‌آفرینی پویا در حوزه‌های علمی، پژوهشی، فرهنگی و اجتماعی و در ادای تکلیف، شاهد پاسداشتِ دستاوردهای انقلاب اسلامی و رشد و توسعه کشور خواهیم بود.
هفته بسیج بر تمامی بسیجیان عرصه مجاهدت، ایثار و فداکاری به ویژه تلاش گران هلال احمر مبارک باد.