Print Logo
گزارش نشست تخصصی بررسی و واکاوی «کتاب عالم گیر؛ کووید- ۱۹ جهان را تکان می‌دهد» یکشنبه 12 مرداد 1399 ساعت 16:51

 ما با هم زنده می‌مانیم


 در جهان پس از کرونا «دیگری» مهم شمرده شده است این به معنی ارتقای جایگاه داوطلبی در عصر پسا کروناست

 میزگرد علمی- تخصصی بررسی کتاب عالمگیر اثر اسلاوی ژیژک با ارائه علیرضا سمیعی و اسماعیل ‏نوشاد از سوی معاونت فرهنگی و امور آموزشی و پژوهشی حوزه نمایندگی ولی فقیه در جمعیت ‏هلال‌احمر برگزار شد.

«کتاب عالمگیر؛ کووید- ۱۹ جهان را تکان می‌دهد»  نوشته اسلاوی ژیژک ‏را چند انتشارات ‏ منتشر و راهی بازار نشر کرده‌اند. این نشست در ادامه سلسله ‏نشست‌های حوزه نمایندگی ولی فقیه در هلال احمر و با هدف تقویت مبانی نظری حوزه امداد و ‏یاریگری با رعایت پروتکل‌های ‏بهداشتی و محدودیت‌های فاصله‌گذاری اجتماعی برگزار شد.

هدف از ‏برگزاری‌ نشست‌ علمی-تخصصی، ‏بررسی و تحلیل موضوع‌های مربوط به جمعیت هلال‌احمر با ‏حضور اندیشمندان و متفکران حوزه علوم ‏انسانی و مقدمه برگزاری همایش اخلاق امدادگری است.

در آغاز این نشست، اسماعیل نوشاد، پژوهشگر حوزه فلسفه ضمن معرفی اسلاوی ژیژک فیلسوف ‏معروف اروپایی، توضیح کوتاهی در مورد کتاب عالمگیر ارایه کرد.

نوشاد با اشاره به اینکه این کتاب ‏برخلاف دیگر آثار نویسنده، به زبانی ساده و روان نوشته شده است، افزود: در این کتاب از بحران ‏کووید- ١٩ با عنوان «امر نابهنگام » یاد شده است. یعنی امری که به یک ‌باره ظهور و جوامع بشری را ‏دچار شوک می‌کند. یک رخداد که در ساختار سیاسی_اجتماعی  وقفه می‌اندازد.

از نگاه این پژوهشگر ‏این مصداق و تعریف، ارتباطی برقرار کرده است میان این کتاب و اهداف جمعیت هلال‌احمر.

او در ‏تبیین و توضیح این امر نابهنگام خاطرنشان کرد: در نگاه نویسنده این امربه نابهنگام یک فرصت ‏تغییر در جهان و عصر کنونی ایجاده کرده است. تغییری که می‌تواند پیامدهای مثبتی به دنبال داشته ‏باشد.

نوشاد با اشاره به چالش‌هایی همچون مسأله‌گازهای گلخانه و مسائل محیط زیستی اضافه کرد: ‏در طول این سال‌ها کشورهایی همچون آمریکا و چین برای تغییر در روند چالش‌های محیط‌ زیست و ‏مسائلی همچون گازهای گلخانه‌ ای‌ جلسات متعددی برگزار کرده‌اند، اما هیچ‌گاه به نتیجه نرسیده است، ‏زیرا این چالش‌ نیازمند تغییر نگاه در عرصه اقتصادی و سیاسی  در جهان بوده‌؛ کووید- ١٩ این فرصت ‏را برای تجدیدنظر در روند اداره سیاسی و اقتصادی  جهان  ایجاد کرده است.

همه با هم

 ‏به نگاه این محقق در دنیای اقتصادی امروز که فاجعه‌ ای همچون فقر یک وضع اقتصادی طبیعی ‏تعریف می‌شود؛ کووید-١٩ وقفه‌ای ایجاد و به انسان گوشزد می‌کند که زندگی امری اجتماعی است. ‏

او توجه به حس همبستگی را یکی از مهم‌ترین نکات کلیدی کتاب عالم گیر دانست و افزود: در کووید-١٩ ‏مسأله جهان از من به ما تبدیل می‌شود و نگاه به دیگری مهم شمرده می‌شود. می‌گوید اگر می‌خواهی خود ‏و دیگری در خطر نباشید باید ماسک بزنید. این همان نگاه اخلاقی است که در جهان کنونی کمرنگ شده ‏است.

از نگاه اسماعیل نوشاد، ژیژک در این کتاب همه تلاش خود را به کار گرفته و از اندیشمندان ‏پیش رو  از فردریک هگل تا ژاک لکان کمک می‌گیرد تا یک تأثیرگذار برای خواننده بنویسد.

او با انتقاد ‏از اینکه در این کتاب راهکار ژیژک یک نوع کمونیسم متفاوت است، افزود: نویسنده نوع جدیدی از ‏کمونیسم را به ‌عنوان راهکار برای عبور از وضع فعلی می‌داند، راهکاری که برگرفته از عقاید او ‏است نه تجربیات شکل گرفته در مواجهه با کرونا ویروس.

از ترامپ تا حریرچی

علیرضا سمیعی، فعال فرهنگی و پژوهشگر حوزه یکی دیگر از سخنرانان این نشست بود که به بررسی ‏و واکاوی کتاب عالم گیر و جهان پسا کرونا پرداخت.

وی معتقد است ژیژک در این کتاب سعی دارد با نگاه ‏نقادانه تأثیرات کرونا بر دنیا را صریح و روان واشکافی کند.

از نگاه این پژوهشگر این که نویسنده در ‏این کتاب از مسیح تا ترامپ، پوتین و حریرچی نقل قول است، نشانه‌ای از همین واشکافی است.

سمیعی ‏افزود: این کتاب به پرسش‌هایی همچون ماهیت کرونا چیست؟  ‏دشمن است یا دشمن نیست؟ پاسخ می‌دهد.

او در تبیین این پرسش‌ها افزود: در این کتاب کووید- ١٩ ‏یک وضع است نه دشمن، این ویروس ماهیت قابل تکثیر و سرایت دارد. این یعنی این ویروس با ‏دیگری در آمیخته است.

این پژوهشگر با اشاره به این که  ژیژک  فصل اول کتاب را با نقل قولی ‏از انجیل شروع کرده است؛ با این عنوان که مرا لمس مکن، افزود: مسیح به پیروان خود می‌گوید: «مرا ‏لمس نکنید، در عوض، دیگران را با محبت نوازش و با آنان به مهربانی رفتار کنید.

به نگاه این ‏نویسنده این آغاز و این تأکید بر محبت، همان دیگری خواهی است که در دین و فلسفه به آن اشاره شده ‏است.

سمیعی نهضت صلیب‌ سرخ را نیز نهضت دینی و فلسفی بر می‌شمارد و اضافه می کند: در ‏بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی و حتی فرهنگ سیاست مقدم بر حل امر دیگری شده است، اما جمعیت ‏هلال احمر یک فلسفه دیگرخواهی و اخلاق مدارانه دارد که می‌تواند در این جهان پسا کرونا به ‌عنوان ‏یک سازمان فعال فعالیت داشته باشد.

سمیعی با بیان اینکه در این کتاب نظام سرمایه‌داری و ‏نئولیبرالیسم متهم دستبرد به طبیعت برای دستیابی به تولیدات بی‌سرحد صنعتی و نهایتا منافع حداکثری ‏است، افزود: از نگاه نویسنده این نظام متهم است با دست بردن در طبیعت، به چرخه طبیعی و ‏اکوسیستم حیات به مقیاس زیادی آسیب رسانده و خلق بیماری‌های نوپدید، به شکلی واکنش چرخه حیات ‏آسیب دیده به این دستبرد است. ‏

ویروسی که فقیر و غنی‌ نمی‌شناسد

 ‏به نگاه نویسنده ژیژک معتقد است که برابر این ویروس، همگی در یک قایق نشسته‌ایم.

سمیعی به گریز ‏این ‌فیلسوف سرشناس در فصل چهارم  کتاب به ایران و نقل  قول از  ایرج حریرچی معاون وزیر ‏بهداشت اشاره دارد که گفته بود، ویروس کرونا، ویروس دموکراتی است؛ فقیر و غنی نمی‌شناسد، ‏مسئول و غیرمسئول نمی‌شناسد.

سمیعی در ادامه به آثار ظهور کروناویروس در حوزه فرهنگ، اقتصاد ‏و اجتماع اشاره و خاطرنشان کرد:  در عصر کرونا ما به این حقیقت می‌رسیم که انسان در جزیره جدای ‏از دیگری زندگی‌ نمی‌کند. ما مدام در این عصر در مورد دیگری حرف می‌زنیم در مورد اینکه ما در ‏یکی کشتی مشترک زندگی  می‌کنیم.

او در ادامه با بیان اینکه در این عصر و این تغییرات به نگاه ‏ژیژک جمع مقدم بر فرد است افزود: این بخش از کتاب و این جهان‌بینی پس از کرونا، مقطع اتصال ‏موضوع با جمعیت هلال‌احمر است، نقطه اتصال داوطلبی. در جهان پس از کرونا «دیگری» مهم ‏شمرده شده است، این به معنی ارتقای جایگاه داوطلبی در عصر پسا کروناست.

از نگاه سمیعی این دیگر‏خواهی مهم‌ترین دستاوردی است که می‌توان از این فاجعه به دست آورد.

وی معتقد است فارغ از صدمات ‏اقتصادی کرونا این تبدیل من به ما و درک «دیگری» می‌تواند نقطه‌ای برای حذف تبعیض‌های اقتصادی ‏و اجتماعی و جفاهای محیط زیستی شود.

او در پایان صحبت‌های خود به تأثیر کرونا در جامعه ایران ‏نیز اشاره کرد و افزود: به عقیده من، ما در کرونا و پاسخگویی به آن از دیگر کشورهای به اصطلاح جهان اول ‏عقب نمانده‌ایم و این می‌تواند به این معنا تعبیر شود که ایران در جهان پسا کرونا نیز با توجه به مسأله ‏اهمیت معنویت در کشور  یک مولفه و گفتمان تأثیرگذار باشد.

 لازم به ذکر است که برنامه مدرسه یاریگری هر یکشنبه رأس ساعت ١١ در فضای اجتماعی ‏اینستاگرام جمعیت هلال‌احمر به صورت زنده نیز پخش می‌شود و علاقه‌مندان می‌توانند از طریق ‏آدرس ‏REDNES.IR@‎‎ در این نشست شرکت کنند.

سلسله نشست‌های علمی مرتبط با مفاهیم و اهداف ‏جمعیت هلال‌احمر در آینده با حضور صاحب‌نظران و کارشناسان ادامه خواهد یافت. هدف از برگزاری ‏این سلسله‌ نشست‌های علمی- تخصصی این است که اندیشمندان و متفکران حوزه علوم انسانی ‏موضوع‌های مربوط به جمعیت هلال‌احمر را بررسی و تحلیل کنند و مقدمه برگزاری همایش اخلاق ‏امدادگری باشد.

کوتاه در مورد «کتاب‌ عالمگیر»‏

اسلاوی ژیژک فیلسوف معروف معاصر به تازگی کتابی با عنوان «پاندمیک کووید- ۱۹ جهان را تکان ‏می‌دهد» نوشته است. این کتاب با عنوان «عالمگیر» را هوشمند دهقان مترجم نام‌آشنای فلسفه و ‏ادبیات از طریق انتشارات صدای معاصر در دست چاپ دارد. کتاب ژیژک «عالمگیر!» نام دارد و عنوان ‏فرعی‌اش هم «کووید-۱۹ جهان را تکان می‌دهد!» است.

این‌متفکر معاصر در کتاب جدیدش درباره ‏اپیدمی ویروس کرونا نوشته و اثرش یک ‌مقدمه، ۱۰ فصل و یک ‌ضمیمه دارد. عناوین اصلی این‌کتاب ‏به ‌ترتیب زیر هستند:

«سرآغاز: مرا لمس مکن!  فاصله‌‌گذاری بدنی»، «فصل اول: اکنون همگی در ‏یک قایق نشسته‌‌ایم  نیاز جهان به هم‌‌پیوسته کنونی به نسخه‌‌ای جدید»، «فصل دوم: چرا همیشه خسته‌‌‏ایم؟  تفاوت میان دورکاریِ کارگران قراردادیِ خود استثمارگر و دورکاری مدیران بالارده»، «فصل ‏سوم:  به ‌سوی طوفانی تمام عیار در اروپا  مسأله پناه جویان و پیامدهای منفی کرونا برای اروپا»، ‏‏«فصل چهارم: به برهوت ویروسی خوش آمدید!  لزوم بازسازماندهی اقتصادی جهان»، «فصل پنجم: ‏پنج مرحله تمام اپیدمی‌‌ها  عبور هر بحران، فردی یا اجتماعی، از پنج مرحله انکار، خشم، چانه‌زنی، ‏افسردگی و پذیرش»، «فصل ششم: ویروس ایدئولوژی فرصتی برای اندیشیدن در مورد معنا(یا بی‏‏‌معنایی) زندگی‏... و سیاست‌های یک بام و دو هوای دولتمردان جهان»، «فصل هفتم: آرام باشید و ‏بترسید!  آنجا که نباید می‌‌ترسیم و آنجا که باید نمی‌ترسیم»، «فصل هشتم:   نظارت و مجازات؟ بله ‏لطفاً!  کروناویروس، دستاویز خوبی است برای کنترل افراد»، «فصل نهم: آیا تقدیر ما، رجعت به ‏بربریّت با چهره‌‌ای انسانی است؟- اصل بقای سالم‌ترین‌ها، تقاضای داروی انحصاری، بقای برهنه»، ‏‏«فصل دهم: کمونیسم یا بربریّت، به‌همین سادگی!  بر سر یک دوراهی سرنوشت‌ساز: بربریّت یا ‏کمونیسم در شکلی نوین» و «ضمیمه: دو نامه‌ مفید از دوستان.»‏

4006008/2/2020 4:49:16 PMhttp://Media.nvhelal.ir/Image/2020/08/202008108484208884_Thum.jpg
4006008/2/2020 4:49:16 PMhttp://Media.nvhelal.ir/Image/2020/08/202008108475451388_Thum.jpg
4006008/2/2020 4:49:16 PMhttp://Media.nvhelal.ir/Image/2020/08/202008108463712616_Thum.jpg
4006008/2/2020 4:49:16 PMhttp://Media.nvhelal.ir/Image/2020/08/202008108642961800_Thum.jpg
4006008/2/2020 4:49:16 PMhttp://Media.nvhelal.ir/Image/2020/08/202008107951305906_Thum.jpg