از ضروریات این تحول اما توجه جدی به اسنادی است که نشان‌دهنده مسیر و اهداف‌اند.
جمعیت هلال احمر خوشبختانه برپایه اسناد ارزشمندی بنا گردیده است. اسناد ملی شامل: قانون اساسی، سیاست‌های کلی پیشگیری و کاهش خطرات ناشی از سوانح طبیعی و حوادث غیر‌مترقبه ابلاغی توسط مقام معظم رهبری مصوب(03/02/1384) ، قانون برنامه توسعه و برخی قوانین مرتبط با مدیریت بحران کشور، بهداشت و درمان، جوانان و خدمات اجتماعی از این قبیل‌اند. توافقات و تفاهم‌های بین‌المللی نیز در تدوین قوانین و سیاست‌ها و ساختارسازی در جمعیت اثرگذار بوده‌اند؛ اساسنامه نهضت بین‌المللی صلیب‌سرخ، مصوبات کنفرانس‌های بین‌المللی، اساسنامه فدراسیون، استراتژی‌های ده ساله فدراسیون از جمله استراتژی 2020 مصوب مجمع عمومی در سال 2009 از این جمله‌اند. غیر از این اسناد ملی و بین‌المللی سه سند مهم داخلی در جمعیت وجود دارد؛ اساسنامه جمعیت، راهبرد سازمانی (1404- 1395) و نظامنامه حوزه نمایندگی ولی فقیه سه سند مهم بالادستی داخلی جمعیت‌اند. بازخوانی دقیق و مداومت بر مطالعه و رجوع به این اسناد لازمه حرکت در مسیر اهداف جمعیت است. انگیزه و عملگرایی مدیران جدید جمعیت چنانچه مبتنی و بر اساس و در مسیر این اسناد و منطبق با آنها باشد تحول حقیقی را می‌توان به انتظار نشست.
در اینجا سند مهم و راهبردی نظامنامه حوزه نمایندگی ولی فقیه را مرور می‌کنیم. این سند که تعیین‌کننده اهداف و حدود وظایف و مأموریت‌های حوزه نمایندگی است در سال 1395 به تأیید مقام معظم رهبری رسید و توسط دفتر ایشان ابلاغ گردید.
در این سند سه هدف برای فعالیت‌های حوزه نمایندگی تعیین شده است؛
یک. افزایش اعتماد عمومی و جلب مشارکت‌های مردمی.
دو . ارتقای فرهنگ دینی و ارزش‌های انسانی به‌ویژه روحیه مسئولیت‌پذیری و فرهنگ یاری رسانی.
سه. حصول اطمینان از حسن اجرای امور و رعایت موازین شرعی در فعالیت‌های جمعیت.
مطابق با این اهداف سه‌گانه دو مأموریت اصلی برای این حوزه ترسیم گردیده است:
یک. هدایت و نظارت بر مجموعه اقدامات و فعالیت‌های جمعیت به منظور رعایت اصول و اهداف عالیه جمعیت.
دو. آموزش، گسترش و تعمیق تعالیم اسلامی و هدایت امور فرهنگی و نهادینه‌سازی و ارتقای فرهنگ سازمانی بین مدیران و کارکنان و اعضا.
به منظور تحقق این مأموریت‌ها وظایف نظارتی و هدایتی به تفصیل ذکر گردیده است. بر این اساس وظایف نظارتی شامل این موارد است:
نظارت و اظهار نظر در مورد تعهدات بین‌المللی در جهت انطباق با ضوابط شرعی و قوانین جمهوری اسلامی
بررسی گزارش‌های نهادهای نظارتی
نظارت بر حسن اجرای قوانین
نظارت بر دریافت کمک‌های مردمی
نظارت بر موقوفات و هدایای مردمی
نظارت بر فعالیت‌های امدادی جمعیت
وظایف فرهنگی و آموزشی این حوزه نیز این‌چنین تعیین شده است: سیاستگذاری، هدایت و نظارت بر محتوای فرهنگی-مذهبی، آموزش مسئولان، کارکنان واعضا، ترویج و تبلیغ معارف دینی، برگزاری مراسم‌های مرتبط.
برای تحقق این اهداف و عمل به این وظایف ارکان حوزه نمایندگی نیز در این نظامنامه ذکر گردیده است. سه شورای مشورتی، فرهنگی و نظارت زیر نظر نماینده ولی‌فقیه با هدف تدوین سیاست‌ها و برنامه‌ریزی کلان تشکیل می‌شوند. علاوه بر این شوراها حوزه نمایندگی دارای رکن نظارتی نیز هست. معاونت نظارت و حسابرسی دفتر مقام معظم رهبری رکن نظارتی حوزه نمایندگی به شمار می‌رود که به تشخیص نماینده ولی فقیه در موارد نیاز به امر نظارت و حسابرسی جمعیت ورود خواهد کرد.
این مروری اجمالی بود بر سند مهم نظامنامه حوزه نمایندگی برای توجه دادن به اسناد مهم جمعیت و تطبیق برنامه‌های کوتاه‌مدت و میان‌مدت با این اسناد.
یاسر احمدوند
معاون فرهنگی و امور آموزشی و پژوهشی حوزه نمایندگی ولی فقیه در هلال احمر
سخن نخست ماهنامه مهر و ماه (شماره 57)