به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حوزه نمایندگی ولی فقیه در هلال احمر، در این نشست امدادگر و کارشناس حوزه بحران، محمدرضا سلحشور به ارایه تجربه زیسته خود در بحرانها پرداخت.
این برنامه در ادامه سلسله نشستهای این نهاد و با هدف تقویت مبانی نظری حوزه امداد و یاریگری با رعایت پروتکلهای بهداشتی و محدودیتهای فاصلهگذاری اجتماعی برگزار شد. هدف از برگزاری نشست علمی-تخصصی، بررسی و تحلیل موضوعهای مربوط به جمعیت هلال احمر با حضور اندیشمندان و متفکران حوزه علوم انسانی و مقدمه برگزاری همایش اخلاق امدادگری است. نحوه مواجهه ما با دیگری، تبیین و توجیه شیوههای خلاقانه یاریگری در مسأله حمایت کودکان در بحران ازجمله موضوعاتی است که در این نشست مورد واکاوی قرار گرفت. آنچه در ادامه میآید گزارشی از این نشست است.
امداد خلاقانه به آسیب دیدگان بحرانها میتواند کارآمدی یک سازمان را بالا ببرد و صدمات و تلفات جانی و مالی را به طور فزایندهای کاهش دهد. مسألهای که سلحشور، امدادگر پیشکسوت جمعیت هلال احمر در این نشست نیز بر آن تأکید کرد.
این پژوهشگر یکی از راههای رسیدن به امدادگری خلاقانه را استفاده از تجربیات زیسته امدادگران خلاق عنوان کرد و افزود: مرور زندگی امدادگران، میتواند منبع و راهنمایی برای ایجاد خالقیت در عرصه امدادگری باشد.
این امدادگر باسابقه به بیان تجربیات زیستی خود از امدادگری پرداخت و سخنان خود را با توصیف رشادتها و شهامتها در هشت سال دفاع مقدس آغاز کرد و ضمن توصیف شرایط بغرنج و هشت ساله جنگ تحمیلی گفت: در سال 61 به عنوان یک سرباز در جبهه حق علیه باطل حاضر شدم. مشقتهای جنگ را از نزدیک دیدهام و با دردهای آن آشنا هستم. بسیاری از دردهای ناشی از جنگ را از نزدیک مشاهده کرده و سنگرهای تنگ زیر باران گلوله را دیدهام.
در ادامه، وی به فجایع ناشی از بمباران شیمیایی رژیم بعث علیه مردم ایران اشاره میکند و با توجه به سفر مطالعاتی خود در کشور آلمان می افزاید :در نیمه دوم دهه 60 به آلمان سفر کردم و مطالعاتی در حوزه روانشناسی کودک داشتم. یک روز در مقابل یک مجموعه صف طولانی را مشاهده کردم که کتابخانه ویژه کودکان بود. مسأله کودک از همان دوران برای من حائز اهمیت شد و مطالعه در این زمینه را باجدیت هر چه بیشتر دنبال کردم.
سلحشور در ادامه با نمایش تصاویر مختلف از آسیب های کودکان در حوادث و زلزلههای مختلف گفت: بروز شرایط بحرانی نیازهای جدیدی را بنا نهاده که الگوی مرسوم و متعارف زندگی را به هم میریزد و انسان را در شرایط دشوار قرار میدهد. کودکان به دلیل عدم رشد کافی جسمی، عاطفی، اجتماعی و همچنین آگاهی و آمادگی نداشتن در برابر شرایط بحرانی دارای توانایی لازم برای شناخت و پذیرش سانحه و پیامدهای آن نیستند، به همین دلیل کودکان و نوجوانان آسیب پذیرترین قشر در برابر آثار و پیامدهای شرایط بحرانی هستند. لذا این موضوعات موجب گردید تا فعالیت های خود در حوزه کودک را به صورت مستمر دنبال نمایم و معتقدم صلح را باید در ذهن کودک ترسیم کرد، مسألهای که ما سعی کردهایم در طول این چنددهه دنبال کنیم.
وی فعالیتهایی همچون طراحی ایستگاه نقاشی را با هدف ایجاد حس مسئولیت پذیری به کودکان قلمداد کرد و سه محور مسئولیت پذیری، تعاون و همکاری و تقویت اعتماد به نفس را از مهمترین محورهای آموزشی عنوان کرد که باید در جمعیت هلال احمر پیگیری شود و افزود: برگزاری مسابقه شعر و قصه گویی، آموزش نقاشی برروی کاغذ، اعطاء هدیه به کودکان، مسابقه طنابکشی، اهدای جعبه کمکهای اولیه و درد دل با کودکان نمونههایی از طرحهای خلاقانه ای است که در طول این سالها در جمعیت هلال احمر اجرایی شده است.
خلاقیت با دستورالعمل ایجاد نمیشود
سلحشور با بیان اینکه مهربانی؛ شرط اول یاریگری است، افزود: کودکان را میتوان از طریق راهکارهای مختلف ازجمله آموزش، بازی و... با مفاهیم ارزشمندی همچون مهربانی، صلح و نوع دوستی آگاه و آشنا کرد.
این پژوهشگر در ادامه با انتقاد از سیستم اداری و دستورالعمل ها و بروکراسی اشتباه اداری گفت: ما نمی توانیم با دستورالعمل زمینهساز خلاقیت در کشور شویم بلکه باید با تقویت حس نوع دوستی و مسئولیتپذیری این مسأله را در جامعه ارتقا دهیم.
سلحشور در ادامه با ذکر مثالهایی از حوادث مختلف در سه دهه گذشته به بیان مصداقهایی از کودکانی پرداخت که با حمایت داوطلبانه آلام و دردهای خود را فراموش کردهاند.
بنا به گفته وی بسیاری از این کودکان درحال حاضر بهعنوان نیروی انسانی خلاق و یاریگر در کشور به ایفای نقش میپردازند
سلحشور در ادامه بر حمایت های روحی، روانی و اجتماعی آسیب دیدگان در حوادث و بلایای طبیعی به ویژه زلزله تأکید کرد و گفت: کمکها هنگام وقوع بلایا باید از نوع همدلی و انسانگرایانه باشد زیرا رفتارها و مداخلات هیجانی و پرهیاهو تأثیر منفی برجای میگذارد. حضور تیمهای سحر سازمان جوانان در زلزله کرمانشاه ازجمله مواردی بود که به خوبی دیده شد و موجب دلگرمی زلزلهزدگان بود. همچنین عمده مسئولیت محوله به این تیمها، ارایه خدمات اجتماعی و فرهنگی به ویژه به کودکان است که با استقبال فراوانی روبه رو شد
بنا به گفته این کارشناس، یکی از اقدامات مهم در طول این سال ها در حوادث، ایجاد فضای دوستدار کودک و کمپ های اسکان اضطراری برای کودکان و نوجوانان و بازگرداندن روحیه شادی و نشاط به آن ها از طریق انجام بازیهای گروهی، نقاشی، موسیقی و نمایش بوده است که باعث کاهش دغدغه بزرگسالان و سایر افراد خانواده نیز میشود و بازی، نقاشی، قصه و نمایش هدفمند ازجمله ابزارهایی به شمار میآیند که میتوانند، اثر فوق العاده ای در آرامش روانی یک حادثه دیده ایجاد کنند.
توزیع سبدهای فرهنگی ویژه کودکان، برگزاری بازیهای فکری، بازیهای محلی بومی، نقاشی روی پارچه و دیوار، عروسک سازی، قصهگویی، داستانسازی و داستان پردازی برای تخلیه آلام و هیجانات روانی کودکان، مسابقات دارت، دو، طنابکشی، پیادهروی، کارگاههای کاردستی، بستههای کمک آموزشی برای نوجوانان و برنامهریزی برای کاهش این عوارض از دیگر اقدامات خلاقانهای بود که در این نشست به آنان اشاره شد.