به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حوزه نمایندگی ولی فقیه در هلال احمر به نقل از روزنامه شهروند، در این نشست حجت‌الاسلام و المسلمین محمدرضا زائری، پژوهشگر دین و رسانه و محمد منصورنژاد، پژوهشگر اندیشه‌های سیاسی به بررسی و تحلیل یاری‌گری در سیره و اندیشه امام خمینی (ره) پرداختند.
نحوه مواجهه من با دیگری و تبیین و توجیه کرامت از نگاه امام خمینی (ره) از دیگر موضوعاتی است که با تکیه بر سیره و اندیشه امام خمینی(ره) در این نشست واکاوی شد.
آنچه در ادامه می‌آید، گزارش «شهروند» از این نشست علمی- تخصصی است.
محمد منصورنژاد، پژوهشگر اندیشه‌های سیاسی و مدرس دانشگاه در این نشست سخنان خود را با واکاوی ابعاد عرفانی امام خمینی (ره) آغاز کرد. به تعبیر این سخنران، امام عارفی سیاستمدار است. این پژوهشگر سیاسی ضمن اشاره به ابعاد دیگر سیره امام همچون ولایت، رهبری و سیاستمداری، بُعد عرفانی امام را بُعدی مغفول مانده در حوزه تحلیل سیره‌ای امام می‌داند، بُعدی که به اعتقاد سخنران کمتر به آن پرداخته شده است. او در این زمینه می‌گوید: «در طول این سال‌ها به ابعاد حماسی سیره امام(ره) بسیار پرداخته شده است، اما یاری‌گری و دست‌گیری در سیره امام موضوعی است که کمتر درباره آن بحث شده است. امروز ضرورت دارد سیره امام(ره) را در چارچوب صلح‌جویی بررسی و تحلیل کنیم.» از نگاه سخنران، امام خمینی(ره) شخصیت ممتاز تاریخی است که بررسی نگاه او از منظر دیگرخواهی و یاری‌گری می‌تواند به انقلابی فکری در جمعیت هلال‌احمر منجر شود.
همه باید امدادگر باشند
این پژوهشگر اندیشه‌های سیاسی عنوان و محور بحث خود را بررسی یاری‌گری و امداد در سنت و سیره عارفی سیاستمدار عنوان می‌کند. او این بررسی را در دو بُعد گفتارهای بدیهی و گفتارهای تازه و نو امام (ره) ادامه می‌دهد.
به اعتقاد سخنران، برخی از گفتارهای امام (ره) در مسأله یاری‌گری گفتارهایی بدیهی است که بیشتر جنبه تذکر دارد. منصورنژاد در تکمیل این موضوع به یک مصداق از گفتار امام(ره) اشاره می‌کند: «اینکه امام می‌گوید همه باید امدادگر باشند»، ظاهری بدیهی دارد. از نگاه امام(ره) امداد عام است و این موضوع به ظاهر امری بدیهی است، اما همین امر بدیهی در جامعه ما فراموش شده است. از نگاه این پژوهشگر سیاسی، به صورت کلی افراد معتقدند همه باید امدادگر باشند، اما در میدان عمل این موضوع را رد می‌کنند. او همین تناقض در عمل و گفتار را نشانه‌ای بر ضرورت بازخوانی اندیشه امام (ره) می‌داند.
او در تکمیل صحبت‌های خود در این بخش می‌گوید: «وقتی در میدان عمل می‌گوییم فلان مجموعه نباید ورود کند، در واقع خلاف اندیشه امام(ره) رفتار کرده‌ایم».
هلال‌احمر نیاز به اتاق فکر دارد
او در ادامه به ضرورت ورود جدی جمعیت هلال‌احمر به شناخت اندیشه امام(ره) در مسأله یاری‌گری اشاره می‌کند و می‌افزاید: «هلال‌احمر باید جدی به این مسأله ورود کند. اتاق فکری در جمعیت هلال‌احمر تشکیل شود و به این مسأله بپردازد که چگونه می‌توانیم همه افراد جامعه را با امداد درگیر کنیم. اگر سیل آمد، تنها ورزشکار یاری‌رسان علی دایی نباشد؛ همه ورزشکاران به میدان بیایند. با فلان مجموعه با قوه قهریه برخورد نکنیم، به یاری‌رسان مدال بدهیم، کاری کنیم تمام انجمن‌های خیریه و هیأت‌های مذهبی هم‌سو با جمعیت هلال‌احمر در بحران مشارکت کنند و نگران مشارکت دیگران نباشیم.» این گزاره بخش دیگری از سخنان منصوری‌نژاد در تکمیل موضوع عام بودن امدادگری است.
رابطه عرفان و امداد
این مدرس دانشگاه در ادامه به موضوع عرفان در اندیشه امام خمینی(ره) اشاره و این چالش را مطرح می‌کند که آیا تنها فراهم بودن امکانات مادی در فرآیند امدادرسانی کافی است؟ او در این زمینه می‌گوید: «اگر در حادثه‌ای تمام تجهیزات و نیروی انسانی به نحو احسن فراهم شود، آیا می‌توان گفت آن امداد موفق است؟» از نگاه سخنران، امداد را نباید تنها در حوزه مادی محدود کرد. او برای تبیین این موضوع به ذکر پرسش‌هایی می‌پردازد، مثل عوامل معنوی چقدر مهم است؟ آیا روحیه افراد مهم است؟ چه میزان در فرآیند امداد، مسائل معنوی برای امدادگر و مددجو مهم است؟ منصوری‌نژاد معتقد است پاسخ این پرسشها در عرفان نهفته است و همین پرسشها اهمیت عرفان را در امداد بازگو می‌کند. او در ادامه به برگزارکنندگان این نشست پیشنهاد می‌کند پیرامون عرفان و امداد تأمل کنند.
اهمیت صبر در آموزه‌های دینی
«هر که در این بزم مقرب‌تر است، جام بلا بیشترش می‌دهند!» سخنان منصوری‌نژاد در موضوع عرفان و امداد با بیان این بیت عرفانی ادامه می‌یابد. او با اشاره به این بیت، به اهمیت مسأله صبر در آموخته‌های دینی اشاره می‌کند و معتقد است: «در آموزه‌های دینی ما نقش صبر، تحمل و توکل بسیار مهم است؛ موضوعات و مصداق‌هایی که در فرآیند امداد نیز باید مد نظر قرار گیرد.» البته سخنران این مسأله را هم مطرح می‌کند که پرداختن او به عرفان در امداد را مبادا برخی توجیهی کنند برای فراموش‌کردن نقش و خطاهای انسانی مسئولان. او در این زمینه می‌گوید: «نمی‌خواهم پشت عرفان، کاستی را پنهان کنم. کم‌کاری‌ها باید بررسی شود».
«امام»، عارفی کامل
به اعتقاد سخنران، بهترین معلمان برای پرداختن به مسأله اخلاق در امدادگری اهل عرفان هستند. امام خمینی (ره) بیش از آن که سیاستمدار باشد، چهره‌ای عرفانی است. شرح حدیث جنود عقل و جهل، حاشیه بر اسفار و تعلیقه علی الفوائد الرضویه ازجمله کتاب‌های عرفانی منتشر شده از امام(ره) است که سخنران به آنها اشاره دارد. بیشتر کتب امام(ره) در دوران جوانی این شخصیت برجسته نوشته شده است. او این مسأله را نشانه تسلط امام(ره) به علم عرفان می‌داند.
اول همسایه
حجت‌الاسلام و المسلمین محمدرضا زائری، دومین سخنران این نشست بود. او سخنان خود را با اشاره به سیره ائمه اطهار در دیگرخواهی آغاز و به حدیث حضرت زهرا(س) اشاره کرد که می‌فرمایند: «اول همسایه، سپس خانه خود.»
وی معتقد است اندیشه امام (ره) برگرفته از سیره معصومین(ع) است و این اندیشه را باید در همان چارچوب بررسی کرد. او در ادامه یکی از مهم‌ترین بحث‌ها را در دنیا چالش من و دیگری می‌داند و این پرسش را مطرح می‌کند که نسبت من با دیگری چیست؟ او به یکی از شعارهای مشهور نهضت صلیب‌سرخ نیز اشاره می‌کند: «تراژدی زمانی رخ می‌دهد که من به دیگری بی‌اعتنا شوم.» به اعتقاد زائری، این مسأله در پیشینه اسلامی ما دارای معارفی غنی است. زائری در این زمینه می‌گوید: «دیگری نه تنها در اندیشه اسلامی و سیره معصومین(ع) دارای سهم است، بلکه دیگری بالاتر از من است. افطار نمی‌خورد تا مسکین و اسیر را طعام دهد.» به اعتقاد سخنران، امام خمینی(ره) تربیت‌شده چنین مکتبی است.
به‌روز بودن اندیشه امام(ره)
حجت الاسلام و المسلمین زائری معتقد است یکی از ویژگی‌های برجسته امام(ره) به‌روز بودن اندیشه این بزرگوار است. او در این زمینه می‌گوید: «اگر بخواهیم امام(ره) را تشبیه کنیم از این منظر می‌توانیم بگوییم امام(ره) نقش کاتالیزور را داشته، همه مفاهیم را هضم و دوباره با زبان امروزی و نیاز مخاطب بازخوانی کرده است.»
در ادامه سخنران به بخش‌هایی از صحیفه امام خمینی(ره) اشاره دارد. امام خمینی(ره) در دیدار با برخی از فعالان حوزه درمان در جنگ تحمیلی می‌فرماید: «همین اعمالی که شما انجام دادید ارزشش را ما نمی‌توانیم تعیین کنیم. در یک میدان جنگی که دارد گلوله غرش می‌کند و دشمن با تانک و توپ حمله کرده است، برای نجات دادن یک انسان کسی خودش را به خطر بیندازد و برود نجات بدهد او را؛ ارزش این کار را در اینجا نمی‌توانیم ما تعیین کنیم که چقدر ارزش دارد. قضیه نجات یک آدم نیست. قضیه آن حال روحی است که این آدم دارد و با آن حال روحی می‌رود و این اقدام را می‌کند. این عمل شما ارزش دارد پیش خدا و این عمل را ادامه بدهید.» به اعتقاد زائری، این برداشت از نجات، نگاهی متعالی و متفاوت است که کمتر به آن پرداخته شده است؛ اندیشه‌ای که معتقد است فعل نجات دارای ارزش است و حال روحی انسان را خوب می‌کند.
اهمیت احساس مسئولیت نسبت به دیگری
حجت الاسلام و المسلمین زائری در ادامه صحبت‌های خود به بازخوانی سخنان امام(ره) می‌پردازد: «امام(ره) در همان دیدار می‌فرماید: شغل شما یک شغل شریفی است و پرارزش. تماس لمسی شما دارید با آن برادرهای گرفتار؛ توجه کنید که خوب انجام بدهید. با آنها خوب رفتار کنید. یک نفری که الان گرفتار است و مثلا زیر اتومبیل رفته است یا زخم خورده است یا زلزله دیده است یا چه؛ این آنقدری که احتیاج به مداوا دارد بیشتر احتیاج به لطف دارد. این کسی که می‌رود او را نجات می‌دهد، پرستاری می‌کند، می‌آورد، طبیبی که او را می‌بیند، آنقدری که این آدم الان احتیاج دارد که به او تلطف کنند، ترحم کنند، خوب رفتار کنند، بیشتر از آن اندازه‌ای است که مداوا کنند. این یک لطف روحی است و آن یک گرفتاری جسمی. خیلی باید توجه داشته باشید به اینکه با اینهایی که سر و کار دارید و اینها گرفتار هستند، با اینها طوری رفتار کنید که این گرفتاری‌هایشان سبک بشود. وقتی با آنها رفتار خوب باشد، مثل یک پدری که اولادش را می‌خواهد نجات بدهد، این مادری که بچه‌اش گرفتاری دارد و می‌خواهد نجاتش بدهد، آنقدری که الطاف این مادر او را آرام می‌کند، مداوا آن‌قدر در او تأثیر ندارد، این الان احتیاج به این دارد که روحش آرام بشود.» به اعتقاد زائری، سرمنشأ چنین نگاهی احساس مسئولیت در قبال دیگری است؛ نکته‌ای که در اندیشه امام(ره) و پیشینه دینی دارای ابعاد بسیاری است. از نگاه امام(ره) همان‌قدر که جهاد یک رزمنده در میدان جنگ اهمیت دارد، مسئولیت امدادگری یک پرستار هم دارای ارزش است. به تعبیر امام(ره) این امدادرسانی بال دوم جهاد است.
توسعه جغرافیایی، فرامرزی بودن اندیشه امام(ره)
یکی دیگر از ویژگی‌های اندیشه امام(ره) در یاری‌گری از نگاه سخنران، توسعه جغرافیایی این مسأله و موضوع فرامرزی بودن اندیشه اوست و او این نگاه را مترادف با یکی از اهداف نهضت صلیب‌سرخ می‌داند.
حجت الاسلام و المسلمین زائری در تکمیل سخنان خود در این بخش نیز به بازخوانی بخشی از صحیفه امام(ره) می‌پردازد که می‌فرماید: در اسلام مابین اقشار ملت‌ها هیچ فرق نیست. در اسلام حقوق همه ملت‌ها مراعات شده است؛ حقوق مسیحیین مراعات شده است؛ حقوق یهود و زرتشتیین مراعات شده است؛ تمام افراد عالم را بشر می‌داند و حق بشری برای آنها قائل است؛ تمام عالم را به نظرِ محبت نگاه می‌کند؛ می‌خواهد عالم مستضعفین نجات پیدا کنند، می‌خواهد تمام عالم روحانی بشوند، تمام عالم به عالم قدس نزدیک بشوند. اسلام برای نجات مردم بشر آمده است که از این علایق جسمانی آنها را رها کند و به روحیات برسد».
|
4006001/27/2020 5:34:10 PMhttp://Media.nvhelal.ir/Image/2020/01/202001106918372383_Orig.jpghttp://Media.nvhelal.ir/Image/2020/01/202001106918372383_Thum.jpg
 |
|
4006001/27/2020 5:34:10 PMhttp://Media.nvhelal.ir/Image/2020/01/202001107004456710_Orig.jpghttp://Media.nvhelal.ir/Image/2020/01/202001107004456710_Thum.jpg
 |
|
4006001/27/2020 5:34:10 PMhttp://Media.nvhelal.ir/Image/2020/01/202001106992345279_Orig.jpghttp://Media.nvhelal.ir/Image/2020/01/202001106992345279_Thum.jpg
 |
|
4006001/27/2020 5:34:10 PMhttp://Media.nvhelal.ir/Image/2020/01/202001106983028794_Orig.jpghttp://Media.nvhelal.ir/Image/2020/01/202001106983028794_Thum.jpg
 |
|
4006001/27/2020 5:34:10 PMhttp://Media.nvhelal.ir/Image/2020/01/202001106976507254_Orig.jpghttp://Media.nvhelal.ir/Image/2020/01/202001106976507254_Thum.jpg
 |
|
4006001/25/2020 10:58:45 AMhttp://Media.nvhelal.ir/Image/2020/01/202001106802710470_Orig.jpghttp://Media.nvhelal.ir/Image/2020/01/202001106802710470_Thum.jpg
 |