حکمت 1- روش برخورد با فتنه ها(اخلاقى ، سیاسى)
کُنْ فِى الْفِتْنَةِ کَابْنِ اللَّبُونِ لَا ظَهْرٌ فَیُرْکَبَ وَ لَا ضَرْعٌ فَیُحْلَبَ.
در فتنه ها چونان شتر دو ساله باش، نه پشتى دارد که سوارى دهد و نه پستانى تا او را بدوشند.
حکمت 2- شناخت ضد ارزش ها (اخلاقى)
أَزْرَى بِنَفْسِهِ مَنِ اسْتَشْعَرَ الطَّمَعَ وَ رَضِیَ بِالذُّلِّ مَنْ کَشَفَ عَنْ ضُرِّهِ وَ هَانَتْ عَلَیْهِ نَفْسُهُ مَنْ أَمَّرَ عَلَیْهَا لِسَانَهُ
آن که جان را با طمع ورزى بپوشاند خود را پست کرده ، و آن که راز سختى هاى خود را آشکار سازد خود را خوار کرده و آن که زبان را بر خود حاکم کند خود را بى ارزش نموده است.
حکمت 3- شناخت ضد ارزش ها(اخلاقى)
الْبُخْلُ عَارٌ وَ الْجُبْنُ مَنْقَصَةٌ وَ الْفَقْرُ یُخْرِسُ الْفَطِنَ عَنْ حُجَّتِهِ وَ الْمُقِلُّ غَرِیبٌ فِى بَلْدَتِهِ .
بْخل ننگ و ترس نقصان است و تهیدستى مرد زیرک را در برهان کُند مى سازد و انسان تهیدست در شهر خویش نیز بیگانه است.
حکمت 4- ارزش هاى اخلاقى و ضد ارزش ها(اخلاقى ، تربیتى)
الْعَجْزُ آفَةٌ وَ الصَّبْرُ شَجَاعَةٌ وَ الزُّهْدُ ثَرْوَةٌ وَ الْوَرَعُ جُنَّةٌ وَ نِعْمَ الْقَرِینُ الرِّضَى .
ناتوانى ، آفت و شکیبایى ، شجاعت و زُهد ، ثروت و پرهیزکارى ، سپرِ نگه دارنده است و چه همنشین خوبى است راضى بودن و خرسندى .
حکمت 5- شناخت ارزش هاى اخلاقى (اخلاقى،سیاسی،اجتماعى)
الْعِلْم وِرَاثَةٌ کَرِیمَةٌ وَ الْآدَابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَةٌ وَ الْفِکْرُ مِرْآةٌ صَافِیَةٌ .
دانش، میراثى گرانبها ، آداب ، زیورهاى همیشه تازه و اندیشه ، آیینه اى شفاف است.
حکمت 6- ارزش هاى رازدارى و خوشرویی (اخلاقى،سیاسی،اجتماعى)
صَدْرُ الْعَاقِلِ صُنْدُوقُ سِرِّهِ وَ الْبَشَاشَةُ حِبَالَةُ الْمَوَدَّةِ وَ الِاحْتِمَالُ قَبْرُ الْعُیُوبِ وَ رُوِیَ أَنَّهُ قَالَ فِى الْعِبَارَةِ عَنْ هَذَا الْمَعْنَى أَیْضاً الْمَسْأَلَةُ خِبَاءُ الْعُیُوبِ وَ مَنْ رَضِیَ عَنْ نَفْسِهِ کَثُرَ السَّاخِطُ عَلَیْهِ .
سینه خردمند صندوق راز اوست و خوشرویى وسیله دوست یابى، شکیبایى ، گورستان پوشاننده عیب هاست . و یا فرمود : پرسش کردن وسیله پوشاندن عیب هاست و انسان از خود راضی، دشمنان او فراوانند.
حکمت 7 - ایثار اقتصادى و آخرت گرایی (اخلاقى ، اقتصادى)
وَ الصَّدَقَةُ دَوَاءٌ مُنْجِحٌ وَ أَعْمَالُ الْعِبَادِ فِى عَاجِلِهِمْ نُصْبُ أَعْیُنِهِمْ فِى آجَالِهِمْ .
صدقه دادن دارویى ثمر بخش است و کردار بندگان در دنیا ، فردا در پیش روى آنان جلوه گر است.
حکمت 8- شگفتى هاى تن آدمی (علمى ، فیزیولوژى انسانى)
اعْجَبُوا لِهَذَا الْإِنْسَانِ یَنْظُرُ بِشَحْمٍ وَ یَتَکَلَّمُ بِلَحْمٍ وَ یَسْمَعُ بِعَظْمٍ وَ یَتَنَفَّسُ مِنْ خَرْمٍ .
از ویژگى هاى انسان در شگفتى مانید که با پاره اى " پى " مى نگرد ، با " گوشت " سخن مى گوید و با " استخوان " مى شنود و از "شکافى" نَفس مى کشد !!
حکمت 9 - شناخت ره آورد اقبال و ادبار دنیا (اجتماعی، سیاسى)
إِذَا أَقْبَلَتِ الدُّنْیَا عَلَى أَحَدٍ أَعَارَتْهُ مَحَاسِنَ غَیْرِهِ وَ إِذَا أَدْبَرَتْ عَنْهُ سَلَبَتْهُ مَحَاسِنَ نَفْسِهِ .
چون دنیا به کسى روى آورد، نیکى هاى دیگران را به او عاریت دهد، و چون از او روى برگرداند خوبى هاى او را نیز بربایند.
حکمت 10- روش زندگى با مردم (اخلاقى، اجتماعى)
خَالِطُوا النَّاسَ مُخَالَطَةً إِنْ مِتُّمْ مَعَهَا بَکَوْا عَلَیْکُمْ وَ إِنْ عِشْتُمْ حَنُّوا إِلَیْکُمْ
با مردم آن گونه معاشرت کنید ، که اگر مْردید بر شما اشک ریزند، و اگر زنده ماندید ، با اشتیاق سوى شما آیند.