به هفته ها و روزهای پایانی شهریور ماه نزدیک می شویم و با توجه به آغاز مدارس در مهرماه، هموطنان بیشترین سفرها را در روزهای پایانی تابستان خواهند داشت.
برای سفر ارزان ولی شیرین قبل از هر چیز این باور که سفر باید حتماً در مسافتهای دور و دراز و به مدت طولانی انجام شود را در ذهن خود و خانواده تغییر دهید، چنین باوری باعث میشود یا به کلی قید سفر را بزنید یا هزینههای زیادی را متقبل شوید و کیلومترها برای دیدن دریا، تماشای فلان آثار باستانی یا بازدید از فلان دریاچه و جنگل سفر کنید و از بسیاری از جاذبههایی که در همین نزدیکی شماست غافل بمانید. در بسیاری از مواقع میتوان با طی مسافت بسیار کوتاه به یک منطقه طبیعی جالب مانند یک آبگرم طبیعی و یا یک اثر تاریخی مسافرت کرد. حتماً خودتان از آداب سفر و قواعد آن مطلعید، این نکات که در ادامه میخوانید بیشتر برای یادآوری است:
هنر چانهزنی را بیاموزید!
بسیاری از فروشندهها همین که ببینند شما توریست هستید قیمتها را بالا میبرند، زیرا میدانند در جریان قیمتها نیستیم و احتمالاً از چانه زدن و اعتراض خجالت میکشیم. فراموش نکنید قیمت فروشندهها مطلق مُنزل نیست.
مسافرخانههای ارزانقیمت را نیز در نظر بگیرید
یکی از اصلیترین و پرهزینهترین دغدغههای سفر جای خواب و استراحت است. شاید فکر کنید مسافرخانهها مکانهای شلوغ، کثیف و محقر هستند و یا از امنیت کافی برخوردار نیستند. اما این ذهنیت را فراموش کنید. حتی مسافرخانهها هم امروزه پیشرفت کرده و فضای مطلوبتری دارند. اگر فصل مدارس نباشد و به خصوص در تابستان، اتاقها و خوابگاههای بسیاری از مدارس و دانشگاهها، با هزینه بسیار پایین اجاره داده میشود.
سفر گروهی را تجربه کنید
سفر گروهی تأثیر زیادی در کاهش هزینهها خواهد داشت. برای این سفر گروهی میتوانید موضوع را با چند نفر از بستگان نزدیک خود نیز در میان بگذارید و با آنها همسفر شوید. این کار هم تا حد زیادی هزینهها را کاهش خواهد داد و هم لذت سفر را دوچندان خواهد کرد. علاوه بر این که تجربه بسیار مفیدی در زمینه تعاملات اجتماعی برای فرزندانتان خواهد بود. قبل از سفر اطلاعاتی در زمینه اماکن اقامتی، قیمتها و امکانات مقصد انتخابی خود به دست آورید بهتر است بیگدار به آب نزنید. حتی ممکن است تورهای گروهی یک یا دو روزه ارزانقیمت را پیدا کنید که سفر خاطره انگیزی را برای شما رقم بزند.
سبُک سفر کنید
با سبک سفر کردن مجبور به پرداخت هزینههای اضافه برای حمل بار خود نخواهید بود، برای کسانی که با اتومبیل شخصی در سفر هستند هم، دغدغه بار اضافه دیگر وجود ندارد.
از غذا خوردن در مناطق توریستی اجتناب کنید
غذا خوردن حتی یک خیابان بالاتر از محدودههای توریستی، میتواند بسیار ارزانتر و حتی سالمتر تمام شود. فقط ممکن است در سفرهای خارجی برای صحبت کردن به مشکل بر بخورید ولی مطمئناً از پس آن بر خواهید آمد.
از فروشگاههای مواد غذایی خرید کنید
یکی از اصلیترین عوامل افزایش هزینههای سفر، غذا خوردن در رستورانهاست. میتوانید غذاهای تازه و خوشمزه، را با هزینهای بسیار کمتر، از فروشگاههای مواد غذایی، نانوایی و بقالی خریداری کنید. اگر برنامه پیک نیک بگذارید، کمتر حس قناعت کردن به شما میدهد و میتواند به یک تجربه بهیادماندنی تبدیل شود.
قدم بزنید
چه چیز بهتر از آنکه جایی که برای نخستین بار به آن سفر میکنید را با قدم زدن در خیابانها و محلههایش بشناسید. تجربهای لذتبخش و آموزنده که به هیچ هزینهای نیاز ندارد.
از وسایل حملونقل عمومی استفاده کنید
اگر میتوانید، بدون ماشین به سفر بروید. مسلم است که روی صحبت مان با خانوادههای کمجمعیت است وگرنه سفر بدون خودروی شخصی برای خانوادههای پرجمعیت گران در میآید. مگر آنکه تعدادتان آنقدر زیاد باشد که بتوانید یک ون یا اتوبوس اجاره کنید و همگی با آن راهی مقصد شوید. همراه بردن خودرو برای خانوادههای کمجمعیت به معنی سوخت بیشتر و هزینه حمل و نقل و البته دردسرهای بیشتر است در صورتی که با اتوبوس یا قطار میتوانید خیلی راحتتر سفر کنید و هزینه کمتری بپردازید و خستگی رانندگی در جادههای شلوغ را تجربه نکنید.
بودجه هر روز را بهصورت نقدی به همراه داشته باشید
کارتهای اعتباری خود را در جای امن قرار داده و هر روز تنها با بودجه مورد نیاز همان روز (به صورت نقدی) سر کنید و بدین ترتیب دست خود را برای ولخرجی کردن باز نگذارید.
هتل را در لحظههای آخر رزرو کنید
هتلداران نمیخواهند اتاقهایشان را خالی نگه دارند. بنابراین اگر تماس بگیرید و برای همان روز (یا حتی همان ساعت) درخواست اتاق ارزان کنید، امکان دارد برایتان تخفیفی قائل شوند.
از خبرنامههای الکترونیکی بهره ببرید
بسیاری از آژانسهای مسافرتی و برگزارکنندگان تور، هنگام کم بودن تعداد مسافران که به اصطلاح آن را «بسته نشدن تور» میخوانند، اقدام به فروش تورهای مسافرتی در لحظه آخر به قیمتهای بسیار ارزان میکنند. کافی است با عضو شدن در تارنماهای این آژانسها و شبکههای اجتماعی آنان از این تخفیفها مطلع شده و به راحتی اقدام به خرید بسته مسافرتی در روزهای نزدیک به عزیمت کنید. این تخفیفها درخصوص پروازها نیز بسیار اتفاق میافتد. بهعنوان مثال پروازهایی که در ساعات اولیه روز و یا نیمهشب هستند، معمولاً در لحظه آخر با قیمتهایی بسیار پایینتر، حتی گاه نیمبها نیز فروخته میشوند. پس استفاده از این تخفیفها را از دست ندهید.
سفر در فصل رکود
اگر زمان سفرتان محدود به عواملی چون تعطیلات رسمی، مدرسه کودکان، مرخصی از محل کار و... نیست و این امکان را دارید که خود تصمیم بگیرید کی به مسافرت بروید، بهتر است به جای فصل رونق، در طول فصل خلوتی و رکود به مقصد مورد نظرتان سفر کنید. سفر در طول فصل رکود شرایط استفاده از تمامی امکانات سفر، چون مراکز اقامتی، رستورانها و کافهها، وسایل حمل و نقل، و ورودیهها را با قیمتی ارزانتر برایتان فراهم میآورد. استفاده از تورهای رایگان درونشهری: در بسیاری از مقاصد شهری هنگام رویدادهای خاص فرهنگی، مذهبی، سیاسی، ملی و...، تورهای گشت درون شهری جهت نمایش جاذبههای گردشگری شهرها برگزار میشود. کافی است پیش از عزیمت، نگاهی به تقویم مقصد مورد نظر خود بیندازید تا بهسادگی بتوانید در یکی از این تورها ثبتنام کنید.
مجهز بروید
بیشتر مردم به دلیل حساب و کتابهای اقتصادی، ترجیح میدهند وسایل اولیه و مورد نیاز را با خود همراه ببرند تا در مقصد یا بین راه مجبور به خرید کالاهای مورد نیازشان با قیمتی بالاتر نباشند. در این صورت به همه افراد پیشنهاد میشود کالاهایی سبک و ساده را برای سفر همراه داشته باشند؛ مثلاً ظرفهای سبکتر که حجم کمتری اشغال میکنند یا مواد غذایی کنسروی که تهیه و آماده کردن آنها در سفر ساده باشد. ضمن اینکه در چند روز سفر باید از دیدن مکانهای جدید لذت برد و خیلی در قید و بند خورد و خوراک نبود. مثلاً میتوان وعدههای غذایی را کمتر و محدود به خوراکیهایی سبک و سالم مانند نان و پنیر، سیبزمینی پخته یا سایر غذاهای ساده کرد. به این ترتیب، نیاز به رفتن به رستوران و پرداخت هزینههای سنگین و گاهی هم مصرف غذاهای ناسالم از بین میرود و سفر کمی سادهتر میشود. برخی از افراد هم در ایام تعطیل به منزل اقوام و دوستان خود در شهرهای دیگر میروند و برای اینکه زحمت کمتری به آنها بدهند، مقداری از وسایل مورد نیاز را با خود همراه میبرند. البته توصیه میشود از آنجا که هر خانوادهای برای ایام تعطیل خود برنامهای دارد، هرگز سرزده به منزل اقوام و دوستان خود در شهرهای دیگر نروید و آنها را در تنگنا قرار ندهید. اگر قرار است عید را در خانه آشناهایتان بگذرانید، حتماً با دعوت قبلی این کار را انجام دهید زیرا در غیر این صورت اسباب دردسر و ناراحتی آنها را در تعطیلات فراهم کردهاید.
دفترچه بیمه با خودتان ببرید
همراه داشتن دفترچه بیمه نه تنها لازم، بلکه بسیار ضروری است؛ چه سالمند باشید چه میانسال و چه پدر و مادر فرزندی، باید دفترچه بیمهتان را همراه داشته باشید تا اگر اتفاقی افتاد مجبور به پرداخت هزینه درمان مضاعف نشوید.
مثل همه باشید
الان وقت خاص بودن نیست و این به معنای وخامت اوضاع هم نیست. به هر حال شما آنقدر سلامت هستید و بودجه دارید که به سفر بروید تا حالتان بهتر شود، پس دست از خاص بودن به معنای رفتن به مکانهای خاص، پوشیدن لباسهای آنچنانی و مارکدار و گشتن در فروشگاههای معروف شهرها بردارید و با توجه به بودجهای که دارید، نقشه مسیر مسافرتتان را حتی اگر یک شهر و روستاست تعیین کنید.
حواس جمع باشید
گم کردن هر چیزی یعنی خرج اضافی و اضافهتر از آن به هم ریختن اعصاب و سردرگمی! پس بهترین راه این است که به جای برداشتن چند ساک و چمدان یک چمدان بردارید تا بتوانید حواستان را به آن بدهید یا اگر هر فردی یک چمدان دارد، به او گوشزد کنید مسئول وسایلش خودش است. اگر با گروه یا وسیله عمومی به سفر میروید حتماً کارت اسمتان را روی چمدانتان نصب کنید. کار بهتر هم این است که ساکی خریداری کنید که با دیگر ساکها و کیفها متفاوت است. با این روش کسی اشتباهی وسیله شما را بر نخواهد داشت.
بچهها را توجیه کنید
اگر فرزندانتان به سن و سالی رسیدهاند که متوجه موقعیت زندگی شما میشوند برای آنها توضیح دهید که میخواهید به مسافرت بروید، اما نمیتوانید مثل همیشه خرج اضافه داشته باشید. حتی با آنها در میان بگذارید که ترجیح میدهند به مسافرت بیایند یا همین بودجه را خرج کنند. در مورد گروه سنی خردسالان اما توضیح این موضوع و توجیه آنها مشکل است. در این رابطه میتوانید خواسته آنها را کنترل کنید. اگر بودجه برای خرید اسباب بازی، لباس و… ندارید برنامه گشتن در فروشگاهها و… را حذف کنید. طبیعتاً هر بچهای دلش میخواهد آنچه را که میبیند داشته باشد، اما اگر این موارد را حداقل در سفر نبیند، بهانه داشتن آنها را نمیگیرد.
روزهای خاص را پیدا کنید
برخی موزهها روزهایی را به بازدید رایگان اختصاص میدهند. ممکن است این مورد درباره موزهها، سینماها و جاهای دیدنی دیگر هم صدق کند پس کمی حوصله به خرج دهید، پرسوجو کنید و هزینه سفرتان را کاهش دهید.
کارت شناساییهای کاربردی را بردارید
همراه داشتن کارت شناسایی مثل کارت فرهنگیان، پزشکان، کارمندان، بازنشستگان و دانشآموزی در این ایام بسیار کاربردی است. میتوانید در بسیاری جاها مثل موزهها و حتی برخی مسافرخانهها از آنها استفاده کنید. شاید به نظرتان کمکی که تخفیف این کارتها به بودجه شما میکند بسیار ناچیز بیاید اما در حقیقت همین تخفیف های کوچک میتواند راهگشا باشد و به بودجه کوچک شما کمک کند.
موقعیت خود را شناسایی کنید
کارمند جایی هستید؟ بازنشسته هستید؟ در شرکت خصوصی کار میکنید؟ شاید محل کار شما و صنف شما با شرکتها و هتلهای سراسر کشور قرارداد داشته باشد. چرا از این مکانها استفاده نکنید یا حتی چرا از آشناهای نزدیکتان و همسفرهایتان نخواهید در این زمینه به شما کمک کنند؟
غذا نخرید
شاید با خودتان بگویید چطور میشود در مسافرت غذا نخرید؟! شما به مسافرت میروید تا استراحت کنید نه اینکه پای گاز بایستید و آشپزی کنید. منظور ما هم غذا نخریدن نیست، بلکه بیشتر از همه نرفتن به رستوران است، آن هم نه برای همه روزهایی که در سفر هستید، بلکه میتوانید به جای هر روز غذا خوردن در رستورانهای گرانقیمت، ۲ یا ۳ وعده (بستگی به طول زمان مسافرت و بودجه تان) در رستورانی غذا بخورید که کیفیت غذایش مشهور است، نه اسم و رسم آن! اما خرید کنسرو، همراه داشتن بیسکویت، کیک، پنیر، آب جوش و دم کردن چای، کشمش و… میتواند هزینه شما را بسیار پایین بیاورد البته اگر قصد سفر داشته باشید نه قصد ملامت کردن خود و همسفرانتان به علت بودجه محدودی که دارند.
زیادی سوغاتی نخرید
شما بسیاری از خریدها و خرجهای اضافیتان را حذف کردهاید تا به سفر بیایید، پس غیرمنطقی نباشید و به قول امروزیها جوگیر نشوید و وسایلی که با کیفیت بهتر و قیمت مناسبتر در شهر خودتان پیدا میشود را به عنوان سوغاتی و یادگاری نخرید.
رحیمه زرگر
ماهنامه مهر و ماه